Lichtplan
Omdat licht zo essentieel is voor het interieur en verbonden is met de plek, is het van belang dat er naast het daglicht een goed passend lichtobject wordt gekozen.Door te spelen met verschillende lichtbronnen, lichtkleuren en lichtsterktes kan de ruimte de juiste sfeer krijgen. Ook door het combineren van indirect, direct en diffuus licht kun je de ruimte de juiste intimiteit geven. Een goed lichtplan is onderdeel van een geslaagd interieur.
Bij nieuwbouw is het slim in een zo vroeg mogelijk stadium te bedenken waar de lampen komen, zodat alles mooi kan worden weggewerkt. Woon je in een bestaand huis? Niet getreurd, ook dan zijn er tal van mogelijkheden voor goede verlichting.
De meest gemaakte fout is het niet tijdig nadenken waar de lampen en dus ook de contactpunten moeten komen. Als alles al een plek heeft, zijn de keuzes immers beperkter. Wat vaak voorkomt, is dat het elektriciteitspunt niet midden boven de eettafel zit. Dat hoeft geen probleem te zijn, je moet alleen wat creatievere oplossingen bedenken om toch het gewenste lichteffect te bereiken.
Dit vierstappenplan komt daarbij goed van pas:
1. Deel de ruimte in
Maak een plattegrond van het huis en teken daarop de volgende woonfuncties in: zithoek, televisie- en leeshoek, werkplek, eettafel, keuken, badkamer, kunst, schilderijen en andere objecten die je wilt uitlichten.
2. Denk vooruit
NIEUWBOUW
Bepaal de aansluitpunten aan de hand van stap 1, de indeling van de ruimte. Inbouwlampen vormen een goede basisverlichting omdat ze op subtiele wijze onderdeel zijn van het interieur. Daarnaast is het dé oplossing voor losse – lees: lelijke – snoeren.
BESTAANDE BOUW
Zijn de contactpunten al aanwezig, dan bestaan er genoeg alternatieven om het gewenste licht te bereiken. Denk daarbij aan de mogelijkheden die verschillende armaturen bieden. Zo kan een booglamp of een wandlamp met een (lange) zwenkarm toch het midden van de eettafel verlichten.
3. Let op specificaties
Bij een hoog plafond is een hogere lichtsterkte (lumen) of smalle lichtbundel nodig, omdat de lichtoutput anders niet voldoende is tot de grond te komen. Het is prettig om in een kamer dezelfde lichtkleur (kelvin) te hebben. Liever geen geel en wit licht door elkaar.
Als je weet welke lampen je tegelijk aan wilt hebben, plaats ze dan op één wandcontactdoos met een lichtschakelaar. Met dimmers bepaal je de lichtintensiteit, afhankelijk van het moment van de dag of de gewenste sfeer.
Spots zijn verkrijgbaar in diverse bundelbreedtes. Hoe hoger het aantal graden van de bundelbreedte, hoe groter het oppervlak dat ze verlichten. Een voorbeeld van accentverlichting is het uitlichten van een schilderij met een bundelbreedte die alleen het kunstwerk aanschijnt waardoor dit letterlijk in de spotlights staat.
Een goede balans tussen de diverse lichtsoorten is hét geheim van een goed lichtplan. Hieronder maak je kennis met de verschillende varianten.
– DIRECT LICHT –
Is gericht licht op één vlak, zoals de eettafel, het aanrecht of de werkplek. Het is verlichting voor bij een activiteit, maar het kan ook een sfeerfunctie hebben.
Voorbeelden: (inbouw)spots, leeslampen en hanglampen die direct naar beneden schijnen.
– INDIRECT LICHT –
Is het resultaat van reflectie. Bij indirect licht wordt het plafond of de muur als reflector gebruikt. Dit zorgt voor egaal verspreid licht en kan de ruimte visueel vergroten en/of verhogen.
Voorbeelden: wandlampen en vloerlampen (uplighters).
– DIFFUUS LICHT –
Wordt naar alle kanten verspreid. Het is gelijkmatig licht; gefilterd, egaal en omdat het alle kanten op schijnt, zijn er geen schaduwen te zien.
Voorbeeld: schemerlampen.
– ACCENTLICHT –
Verlicht een object in huis, zoals een boekenkast of een schilderij. Gebruik dit gebundelde licht met mate, want anders verdwijnt het effect.
Voorbeelden: spots, richtbare klemspots en wandlampen.
4. Maak de definitieve keuze
Nu bekend is welke functie de verlichting krijgt en aan welke eisen die moet voldoen, kun je de vorm en esthetische uitstraling bepalen die past bij jouw smaak en interieur. Tijd om een definitieve keuze te maken, succes!
